Phần I. Lý Luận chung về PR và PR qua bóng đá - PR doanh nghiệp bằng việc tài trợ
2.PR
Doanh nghiệp bằng việc tài trợ
CHO CÁC CLB BÓNG ĐÁ
2.1.Adidas.
Đứng trước một
thị trường cạnh tranh khốc liệt trong ngành thể thao thì mong muốn mở rộng thị
phần đã thúc đẩy tập đoàn adidas trở thành một trong những thương hiệu trang
phục và dụng cụ thể thao khổng lồ, nổi bật nhất và lớn nhất trên thế giới. Với việc cam kết vững chắc là tài trợ cho thể
thao và hỗ trợ từ phía sau, adidas đang xây dựng và phát triển cho thương hiệu
ngày càng vững chắc dựa trên những gì mà nhãn hiệu adidas đang có với những gì
đã đầu tư vào các cơ quan truyền thông khác nhau và những gì công ty đạt được
như là một sự hứa hẹn chắc chắn đối với lĩnh vực thể thao mà họ đang kinh
doanh.
2.1.1.Bước đầu thành lập.
Sinh ra tại
làng Herzogenaurach ở Bavaria
và là con trai của một thợ sửa giày, Adi
Dassler đã làm ra chiếc giày thể thao đầu tiên của mình vào những năm 1920.
Dassler đã cùng với anh trai là Rudi thành lập công ty ‘Gebr der Dassler
Schuhfabriken’. Với niềm đam mê thể
thao, Adi Dassler đề ra mục tiêu là thiết kế ra loại giày thỏa mãn nhiều yêu
cầu phần nào giúp các nam, nữ vận động viên giành được chiến thắng và mục tiêu
cốt yếu này của thương hiệu đã được giữ vững đến ngày nay.
Vào năm 1948,
Rudi và Adi tách công ty ra và adidas ra đời. adidas tồn tại dưới sự quản lý
của gia đình Dassler cho đến năm 1989. Sáu năm sau đó, adidas đã trở thành công
ty được công chúng biết đến trên sàn giao dịch chứng khoán.
Vào năm 1997,
việc adidas thâu tóm tập đoàn Salomon là một thông điệp về ý định xâm nhập vào
một lĩnh vực mới. Đổi tên công ty thành adidas-Salomon AG, họ có được một thị
trường truyền thống của adidas kết hợp với thị trường quần áo và giày thám
hiểm, trượt tuyết và trượt băng nghệ thuật của Salomon. Việc sát nhập này còn
mang đến cho adidas một mảng thị trường đồ may sẳn cho những người chơi gôn
(golf) đang cạnh tranh bởi Mavic và ván trượt tuyết cạnh tranh với nhãn hiệu
Bonfire.
2.1.2.Thành quả đạt được.
Từ khi Adi
Dassler qua đời, công ty của ông đã đạt thêm được hơn 700 bằng sáng chế và
quyền sở hữu công nghiệp khác để đáp lại công sức ông xây dựng thương hiệu
thành thương hiệu tiên tiến dẫn đầu với nhiều sản phẩm thiết kế đầu tay như
loạt giày đinh thể thao đầu tiên trên thị trường.
Mong ước trở
thành công ty hàng đầu đã thôi thúc adidas thận trọng tìm cách để đảm bảo cho
thương hiệu adidas giữ được vị trí hàng đầu trong lĩnh vực này một cách nhanh
chóng. Trong suốt những năm 1980, adidas đã chứng tỏ được rằng mình rất xuất
sắc bằng việc lập những chiến dịch bán hàng rất tinh vi cho những sản phẩm giày
mà họ đã thiết kế ra.
Việc quảng bá
hình tượng của công ty một cách hiệu quả, luân chuyển vốn và vị trí của cổ
phiếu cho thấy adidas không chỉ đã trở thành người dẫn đầu trên thị trường về
trang phục thể thao mà còn trở thành nhãn hiệu được ưa chuộng nhất vào cuối
những năm 1990. Cùng lúc đó một chiến dịch chu đáo nhằm xây dựng lại một hình
tượng tươi trẻ và hợp thời trang đã giúp adidas bước vào thể kỷ 21 với tư cách
là một thương hiệu trẻ và hội nhập nhanh nhất.
2.1.3.Các chiến lược PR.
World Cup 2008
chưa khởi tranh, nhưng hãng sản xuất đồ thể thao hàng đầu thế giới, Adidas, đã
thua điểm trước những đối thủ đáng gờm lâu nay như Puma hay Nike. Đây là điều
chưa từng xảy ra ở các vòng chung kết Cup bóng đá thế giới.
Ở những kỳ
World Cup trước đây, Adidas luôn đi đầu trong việc cung cấp trang phục thi đấu
cho các đội tuyển quốc gia. Thế nhưng năm nay, họ đã phải chịu lép vế. Trong số
32 đội tuyển tham dự World Cup 2008 lần này, chỉ có 6 sẽ mặc trang phục của
Adidas.
Trong khi đó,
8 đội "diện" đồ của nhà cung cấp được coi là có tiếng nhất thế giới
hiện nay, Nike, bao gồm cả Brazil .
Cũng là "người Đức", nhưng Puma đã hơn hẳn Adidas trong cuộc chiến
này. Họ sẽ tài trợ trang phục cho 12 đội tuyển quốc gia.
Adidas thực ra
đã không may mắn khi những đối tác lớn và lâu năm của họ như Hy Lạp, Nigieria
và Trung Quốc không thể vượt qua vòng loại.
Chi phí
marketing không được tiết lộ, nhưng cả Nike và Puma đều nói rằng chưa bao giờ
họ đầu tư những món tiền khổng lồ cho một chiến dịch quảng bá lớn như vậy để
thách thức Adidas.
Nhưng hiện
nay, theo các nhà phân tích kinh tế, Adidas vẫn chiếm thị phần 35%, trong khi
Nike chỉ có 30% và Puma vào khoảng 9%.
Hãng thời
trang thể thao Mỹ đã chọn SVĐ Olympic Berlin làm nơi khởi đầu cho chiến dịch
tấn công Adidas và trưng bày những bộ trang phục dành cho World Cup của mình.
Nơi đây cũng
sẽ là địa điểm tổ chức trận chung kết World Cup vào ngày 9/7. Nike hy vọng lặp
lại được thành công của họ ở World Cup 2002, đặc biệt trong trận chung kết, khi
Nike (tài trợ cho Brazil )
đã chiến thắng Adidas (tài trợ cho Đức).
Nhờ thành công
này, doanh thu từ tiền bán các bộ trang phục lưu niệm đã tăng đột biến trong
thời gian khoảng 1 tháng. Còn một trong những dự định lớn nhất của Puma là mở
các cửa hàng lưu niệm tại thành phố nơi các đội tuyển mà họ tài trợ sẽ thi đấu
và trưng bày cả hình ảnh của vua bóng đá Pele mặc trang phục Puma.
Thế nhưng,
Adidas thề sẽ giành lại những "miếng bánh" vốn thuộc quyền sở hữu của
họ lâu nay, và có cơ sở để làm điều đó. Adidas có lợi thế rất lớn khi là nhà
tài trợ chính thức cho Liên đoàn Bóng đá thế giới (FIFA), với một quyền lợi
quan trọng nhất là quyền quảng cáo ở 12 SVĐ.
Với tổng cộng
số khán giả dự tính là khoảng 32 tỷ người trên khắp thế giới sẽ theo dõi 64
trận đấu qua truyền hình, nhiều hơn World Cup 2002 ở Hàn Quốc và Nhật Bản 10%,
Adidas có vẻ không gặp trở ngại gì trong kế hoạch kinh doanh của mình.
Adidas cũng sẽ
cung cấp bóng, trang phục của trọng tài chính, trợ lý trọng tài và đội ngũ nhặt
bóng. Họ cũng có quyền bán một số đồ lưu niệm có logo của World Cup.
Ông Gerhard
Heiberg, giám đốc tiếp thị của Uỷ ban Olympic quốc tế (IOC) cho rằng Olympic
2008 sẽ là “thành công thương mại lớn nhất thế kỷ 21”. Chưa biết thực tế sẽ ra
sao, nhưng ngay từ bây giờ Adidas đã chuẩn bị “vũ khí” cho cuộc chiến thương
hiệu tại Bắc Kinh Hiện Nike thống lĩnh thị trường Trung Quốc, nhưng Adidas sẽ
chi hơn 100 triệu USD để trở thành nhà cung cấp trang phục chính thức của
Olympic, từ vận động viên các đội tuyển Trung Quốc cho đến ban tổ chức, tình
nguyện viên… Tính ra sẽ có khoảng 600.000 người mặc trang phục của Adidas để
xuất hiện trước 4 tỉ khán giả truyền hình trên thế giới.
“Chúng tôi muốn là số 1 ở Trung Quốc”, phát
ngôn viên Anne Putz của Adidas cho biết. Với 3.000 điểm bán và mỗi ngày mở thêm
trung bình 1,5 điểm bán mới, Adidas dự kiến đạt 5.000 điểm bán từ nay đến năm
2010. Nhãn hiệu Reebok – được Adidas mua lại hồi năm ngoái với giá 3 tỉ euro –
hiện có 550 cửa hàng ở Trung Quốc và cũng sẽ tăng lên 2.200 vào năm 2010.
Trong nhiều
thập kỷ qua, Adidas vẫn thường thống trị thị trường trang phục trong bóng đá kể
từ khi họ cung cấp cho ĐTQG Đức những đôi giày đinh tại World Cup 1954. Chính
những "chiếc đinh" đã giúp Đức đánh bại Hungary trong trận chung kết diễn
ra dưới trời mưa tầm tã.
Ngoài ra, Adidas
có hợp đồng tài trợ riêng với khoảng 30 cầu thủ bóng đá khác, cho họ mặc những
trang phục có logo của Adidas dù ĐTQG của họ có hợp đồng với những đối thủ cạnh
tranh. Chính thủ quân đội tuyển Anh, David Beckham, sẽ mang giày Adidas nhưng
sẽ mặc quần áo của Umbro cùng toàn đội.
Nhưng đôi khi
những bản hợp đồng kiểu đó đã tạo ra những rắc rối. Huyền thoại người Hà Lan,
Johann Cruyff, một đối tác của Puma, đã từ chối thi đấu trong bộ trang phục
Adidas ở trận chung kết World Cup năm 1974 với Tây Đức.
2.2.Nike
2.2.1.Những tài trợ cho các đội bóng lớn
Tập
đoàn trang phục thể thao Mỹ Nike sẽ cung cấp áo đầu và tài trợ cho đội tuyển
Pháp từ năm 2011 đến năm 2018 thay thế cho đối thủ đến từ nước Đức
Adidas.
Nike sẽ thanh
toán 320 triệu euro (tương đương 474,1 triệu USD) trong bản hợp đồng kéo dài
7,5 năm và chu cấp áo đấu, các thiết bị khác trị giá thêm khoảng 2,5 triệu
euro/năm.
Trong quá
trình thực hiện bản hợp đồng có thể có thêm thêm những khoản thưởng. Điều này
phụ thuộc vào màn trình diễn của đội tuyển Pháp ở các giải đấu quốc tế.
“Tính tổng
cộng, bản hợp đồng sẽ mang lại cho bóng đá Pháp khoản thu nhập gấp 4,5 lần so
với bản hợp đồng hiện tại với Adidas” - Thông báo của Liên đoàn Bóng đá Pháp
cho biết thêm.
Với thành tích ấn tượng của Barcelona
trong 2 mùa giải gần đây, hãng sản xuất dụng cụ thể thao khổng lồ của Mỹ,
Nike đã quyết định kéo dài hợp đồng tài trợ với Barcelona thêm 5
năm nữa.
Nike bắt đầu
tài trợ cho Barcelona
vào năm 1998 và hiện vẫn còn hợp đồng với Barcelona đến hết năm 2008. Tuy nhiên,
với cú đúp VĐ ở mùa giải vừa qua (La Liga và Champions League), Barcelona đang trở thành
CLB hùng mạnh nhất thế giới và điều đó khiến Nike không thể bỏ qua được. Với lý
do đó, Nike đã quyết định chi ra thêm 150 triệu euro để kéo dài hợp đồng mới
với Barcelona
đến tận năm 2013.
Phát biểu sau
lễ ký hợp đồng mới, Chủ tịch Barcelona - Joan Laporta hồ hởi cho biết:
"Bản hợp đồng mới này sẽ mang lại cho CLB hai nguồn lợi, một là nó sẽ
thúc đẩy các cầu thủ chơi tốt hơn và 2 là nó giúp cho hình ảnh của CLB
được nhiều người biết đến hơn".
Tương tự nhự
vậy, Chủ tịch hãng trang phục thể thao Nike - Mark Parker cũng rất phấn khởi
cho biết: "Barcelona
là một trong số những đội bóng hay nhất và có lối chơi quyến rũ nhất thế giới.
Chúng tôi vô cùng hài lòng vì sự hợp tác này".
Bản hợp đồng trị giá tới 140 triệu euro giữa Nike và Inter sẽ
có thời hạn trong 10 năm, và bắt đầu có hiệu lực từ tháng 1/2009.
Bản HĐ cũ giữa
Nike và Inter sẽ hết hạn vào cuối năm 2008 này chỉ đem về cho đoàn quân
Nerazzurri khoảng 7 triệu/năm, ít hơn một nửa so với bản HĐ mới.
Trong khuôn
khổ của bản HĐ này, Nike sẽ trở thành nhà cung cấp độc quyền mọi trang thiết bị
và đồ dùng trong thi đấu của Inter, kể cả những trái bóng được sử dụng trong
thi đấu tại sân nhà Giuseppe Meazza trong khuôn khổ Serie A.
Bản HĐ tài trợ
kỷ lục thế giới hiện nay đang thuộc về Manchester United. Năm 2002, M.U ký một
bản HĐ có thời hạn 13 năm với Nike với trị giá lên đến 405 triệu euro, tức
trung bình 31 triệu euro/năm.
2.2.2.PR qua tài trợ cho các cầu thủ lớn.
"10R" là nhãn hiệu của
những sản phẩm mới phục vụ cho việc chơi bóng đá mà hãng thể thao hàng đầu thể
giới, Nike sẽ cho ra mắt vào tháng 11 tới. Hãng này sắp tới sẽ ký hợp đồng suốt
đời với tiền đạo Ronaldinho để những sản phẩm trên gắn liền với tên tuổi của
siêu sao CLB Barcelona.
Bộ sản phẩm
gồm quần, áo, tất, giày và cả cột tóc, chúng đều được in lên logo 10R. Trước
đó, Nike đã áp dụng đối với cầu thủ bóng rổ Michael Jordan cùng với Air Jordan cho sản
phẩm giày thể thao.
Cầu thủ người Brazil sẽ là
con bài chiến lược tại thị trường châu Âu và Nhật Bản. Còn tại Mỹ, hình ảnh của
một ngôi sao bóng đá, kể cả là Ronaldinho, không có nhiều giá trị thương mại.
Nike rất tích cực đầu tư cho chiến dịch quảng cáo hướng vào các vận động viên
thể thao. Trong tương lai, sau Ronaldinho, người tiếp theo có thể là tay golf
Tiger woods.
2.3. Pesi
Có thể nói,
một đại gia về sản phẩm nước giải khát của Mỹ - Tập đoàn Pepsi, là tập đoàn duy
nhất có một giám đốc marketing chuyên đảm trách về thể thao và âm nhạc.
2.3.1.Những
tài trợ lớn cho bóng đá VIỆT NAM .
Thông qua chương trình vận động
người tiêu dùng ủng hộ bóng đá Việt Nam (trích 50 đồng từ mỗi chai Pepsi được
uống), Công ty Pepsi Việt Nam đã đóng góp cho đội tuyển bóng đá U23 quốc gia 1
tỉ đồng nhằm hỗ trợ đội trong quá trình chuẩn bị cho SEA Games 23.
Thông
qua chương trình vận động người tiêu dùng ủng hộ bóng đá Việt Nam (trích 50
đồng từ mỗi chai Pepsi được uống), Công ty Pepsi Việt Nam đã đóng góp cho đội
tuyển bóng đá U23 quốc gia 1 tỉ đồng nhằm hỗ trợ đội trong quá trình chuẩn bị
cho SEA Games 23.
Tổng cộng có
đến 50 trận đấu được các đài truyền hình phát trực tiếp hoặc phát lại thì ước
tính số người biết đến thương hiệu Number One xem truyền hình không dưới 500
triệu lượt người. Theo tổng kết sơ bộ của Công ty quảng cáo Đất Việt, toàn giải
có hàng ngàn tin bài viết về Number One V-League trên tất cả các báo trong thời
gian hơn bảy tháng thì ước tính cũng có trên 600 triệu lượt người đọc báo biết
đến thương hiệu này.
Chưa kể việc
truyền miệng, sự tác động của người thân những người hâm mộ thì số lượt người
biết đến thương hiệu Number One sau một mùa giải đã lên tới hơn 1 tỉ lượt
người. Có nghĩa là Number One, một sản phẩm nước tăng lực đang có hàng chục sản
phẩm tương tự khác cạnh tranh, đã bỏ ra chi phí chưa tới 10 đồng cho một lượt
người biết đến thương hiệu của mình. Với dân marketing, có thể nói đây là một
cú thắng đậm.
2.3.2.Dùng cầu thủ đá bóng để PR.
Trước
khi tài trợ cho tuyển thủ Phạm Văn Quyến, PepsiCo thường tập trung tài trợ cho
các giải thưởng lớn như: giải bóng đá VĐQG, các giải thưởng tập thể trao tặng
QBV, uống Pepsi ủng hộ 50 đồng cho ĐTVN... Nhưng đến năm 2004, PepsiCo đã thay
đổi kế hoạch, chuyển sang tài trợ “ngôi sao” và đã thành công trong lĩnh vực ca
nhạc như: Lam Trường, Mỹ Tâm... và rồi tiến sang ký kết tài trợ cho QBV Phạm
Văn Quyến của CLB SLNA. Đơn giản là vì Quyến ghi bàn vào lưới đội hạng tư World
Cup 2002 và thi đấu rất thành công ở SEA Games 23 trước đó. Trong lễ công bố
QBV 2003, việc Văn Quyến chính thức gia nhập đại gia đình Pepsi (diễn ra vào
ngày 19/4/2004) đã gây tiếng vang trong giới thể thao, qua đó thương hiệu
PepsiCo thu hút được thiện cảm của các CĐV VN khi tạo điều kiện để “thần tượng”
Văn Quyến được tiếp xúc với các siêu sao bóng đá toàn cầu như: Beckham, Roberto
Carlos, Ronaldinho... và quảng bá hình ảnh tốt đẹp của BĐVN ra thế giới. Ngược
lại, Văn Quyến tham gia tất cả các chương trình thương mại và quảng cáo của
PepsiCo để góp phần phát triển thương hiệu này.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét